top of page

Widzenie obuoczne a soczewki kontaktowe w nadwzroczności

Binocular vision and contact lenses in hyperopia

dr Monika Czaińska

Laboratorium Fizyki Widzenia i Optometrii, Wydział Fizyki, Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu

 

Najważniejsze

Soczewki kontaktowe mogą być bardzo dobrą alternatywą dla pacjentów z wysoką nadwzrocznością, anizometropią, niedowidzeniem, oraz nadwzrocznością z akomodacyjną esotropią.

Highlights

Contact lenses may be a good alternative for patients with high hyperopia, anisometropia, amblyopia, and hyperopia with accommodative esotropia.

 

STRESZCZENIE

Nadwzroczność jest często występującą wadą wzroku, zarówno u dzieci, jak i osób dorosłych. Konsekwencje nieskorygowanej nadwzroczności zależą od wartości wady wzroku, wieku pacjenta, stanu systemu akomodacyjno-wergencyjnego, a także od wymagań, z którymi zmagać się musi układ wzrokowy. Osoby te mogą skarżyć się na szereg dolegliwości związanych z niewyraźnym widzeniem, astenopią, dysfunkcjami akomodacji, zaburzeniami widzenia obuocznego, niedowidzeniem, czy problemami zezowymi. Prawidłowa, wczesna diagnoza nadwzroczności może zapobiec rozwojowi zaburzeń, takich jak zez czy niedowidzenie, a u starszych dzieci problemów z nauką, czy czytaniem. U osób w każdym wieku, nieskorygowana nadwzroczność może przyczynić się do dyskomfortu oraz braku efektywności wzrokowej.

 

Słowa kluczowe: widzenie obuoczne, nadwzroczność, soczewki kontaktowe

 

ABSTRACT

Hyperopia is a common refractive error in children and adults. Its effect varies greatly, depending upon the magnitude of hyperopia, the age of the individual, the status of the accommodative and convergence system, and the demands placed on the visual system. Individuals with uncorrected hyperopia may experience: blurred vision, asthenopia, accommodative dysfunction, binocular dysfunction, amblyopia, or strabismus. Early detection of hyperopia may help to prevent the complications of strabismus and amblyopia in young children. In older children, uncorrected hyperopia may affect learning ability. In individuals of any age, it can contribute to ocular discomfort and visual inefficiency.

 

Key words: binocular vision, hyperopia, contact lenses

 

WIDZENIE OBUOCZNE W NADWZROCZNOŚCI

Układ wzrokowy rozwija się od pierwszych dni życia człowieka. Wraz ze wzrostem struktur neuronalnych oraz gałek ocznych dynamicznie rozwija się widzenie obuoczne [1]. Warunkiem koniecznym, ale nie wystarczającym, do uzyskania prawidłowego widzenia obuocznego jest odpowiednia korekcja wady wzroku - tzn. uzyskanie jakościowo podobnych obrazów na siatkówce jednego i drugiego oka, odpowiednio na miejscach korespondujących siatkówek. Młode osoby z nadwzrocznością posiadają z reguły wystarczające rezerwy akomodacji, by mimo występującej wady wzroku uzyskać ostry obraz na siatkówce, jednocześnie nie odczuwając dolegliwości wzrokowych. Jednak zarówno osoby młode, jak i w starszym wieku, nawet przy niewielkiej nadwzroczności, mogą skarżyć się na symptomy pojawiające się na skutek niedostatecznej rezerwy akomodacji [2]. Gdy wartość nadwzroczności jest zbyt wysoka, by akomodacja ogniskowała odpowiednio obraz na siatkówce, lub gdy zdolności akomodacyjne są niewystarczające ze wzglądu na wiek, czy zmęczenie, dolegliwości związane z niewyraźnym widzeniem i astenopią postępują. Dodatkowe problemy z ostrością obrazu pojawiają się u nieskorygowanych osób nadwzrocznych, wchodzących w okres prezbiopijny, gdzie osłabiające się zdolności akomodacyjne skutkują nieprawidłową ostrością zarówno przy pracy z bliska, jak i na dalekich odległościach [3]. Podobnie, towarzyszący nadwzroczności astygmatyzm wpływa na niemożliwość uzyskania idealnej ostrości, mimo nadmiernej akomodacji, mającej na celu zogniskowanie obrazu na siatkówce [4].

Nierozłączny proces akomodacyjno-wergencyjny odgrywa w przypadku nieskorygowanych osób nadwzrocznych bardzo ważną rolę - zarówno na poziomie dojrzewania układu wzrokowego, jak i u osób w późniejszym okresie życia [5]. Wysiłek akomodacyjny, w zależności od innych parametrów widzenia obuocznego, może generować zmianę ustawienia gałek ocznych, tym większą, im większa jest zmiana wergencji w odpowiedzi na zmianę akomodacji (zwłaszcza dla wysokich wartości ułamka AC/A). Jednym z powszechnie towarzyszących nadwzroczności zaburzeń jest esoforia, która może być związana z silnymi dolegliwościami, jeśli towarzyszą jej zbyt małe zakresy wergencji fuzyjnej [2]. W wielu przypadkach zależność nieskorygowanej nadwzroczności jest tak silna, że generuje problem zezowy. Występować może akomodacyjna refrakcyjna esotropia - pojawiająca się często między drugim, a trzecim rokiem życia ze względu na silną akomodację, której przyczyną jest nieskorygowana nadwzroczność (najczęściej rzędu +4,00 dptr. lub większa) [6]. Jeśli problem ten występuje we wczesnym okresie dzieciństwa, konsekwencją pojawienia się zeza może być szereg stanów adaptacyjnych, tj. niedowidzenie, anomalna korespondencja siatkówkowa, czy tłumienie [7]. Dodatkowo dzieci skarżyć się mogą na okresowe podwójne widzenie, zamazywanie obrazu, czy napięcie związane głównie z czynnościami wykonywanymi z bliska [8]. W przypadku tego zaburzenia odpowiednia korekcja wady refrakcji może zniwelować przyczynę pojawiających się zaburzeń. Jeśli natomiast wada wzroku nie zostanie w odpowiednim momencie życia skorygowana, utrwalona akomodacyjna esotropia może nie ustąpić mimo odpowiedniej korekcji. Czynnikiem ryzyka pojawiających się zaburzeń jest zatem nadwzroczność większa niż +4,00 dptr., oraz różnica wad refrakcji oczu większa od 1,00 dptr. [9].

Wśród oznak i objawów nadwzroczności możemy odnotować zarówno łzawienie, mrużenie oczu, zmęczenie, czy astenopię, częste mruganie, zamykanie jednego oka, epizody podwójnego widzenia, ciągłe lub okresowe niewyraźne widzenie (zarówno z bliska, jak i z daleka), problemy z koncentracją, koordynacją oko-ręka, a także złożone zaburzenia widzenia obuocznego, czy trudności z uczeniem się i czytaniem [10]. Obecność i nasilanie objawów są bardzo zróżnicowane i osobniczo zmienne.

 

SOCZEWKI KONTAKTOWE W NADWZROCZNOŚCI

Wśród wielu dostępnych metod postępowania w przypadku objawów związanych z nieskorygowaną nadwzrocznością, doskonałym rozwiązaniem jest korekcja soczewkami kontaktowymi, która zapewnia uzyskanie zbliżonej ostrości wzroku w porównaniu z korekcją okularową. Niekiedy zredukowana wartość ostrości związana być może z nieskorygowanym astygmatyzmem - jednak na obecnym rynku dostępna jest pełna gama produktów, umożliwiająca pełną, właściwą korekcję. Często nadwzroczność konieczna do skorygowania u dzieci jest związana z dyskomfortem wynikającym z noszenia okularów, a co za tym idzie - regularność stosowania przez dzieci okularów jest wątpliwa. W przypadku stosowania soczewek kontaktowych sukces związany z ciągłym noszeniem korekcji jest zdecydowanie bardziej pewny - zwłaszcza w przypadku, gdy rozwój widzenia obuocznego zależy od tego, czy układ wzrokowy zostanie odpowiednio skorygowany. Zarówno sztywne, jak i miękkie soczewki kontaktowe stają się korzystną alternatywą dla dzieci, jak i dorosłych, u których noszenie okularów jest problemem kosmetycznym, czy związanym z wygodą.

Nadwzroczność korygowana soczewkami kontaktowymi jest wskazana nawet w przypadku bardzo małych dzieci - zaczynając od kilku tygodni życia [11]. Jednymi z czynników, które wskazują na korekcję nadwzroczności soczewkami kontaktowymi są stany po operacji zaćmy wrodzonej - zarówno jednoocznej, jak i obuocznej, różnowzroczność powyżej 3 dptr., lub 1,50 dptr. astygmatyzmu, wysoka nadwzroczność (powyżej +8,00 dptr.) [12, 13]. Jeśli we wczesnym okresie życia układ wzrokowy będzie pozbawiony właściwych bodźców wzrokowych, ze względu na występującą wadę refrakcji - proces emmetropizacji i rozwoju, zarówno na poziomie gałek ocznych, nerwów wzrokowych, jak i w korze wzrokowej, nie będzie przebiegał w sposób prawidłowy. Najkorzystniejszym rozwiązaniem w przypadku kilkutygodniowych dzieci jest zastosowanie twardych gazoprzepuszczalnych soczewek kontaktowych (RGP - ridgid gas permeable), które charakteryzują się bardzo dobrymi parametrami fizykochemicznymi, co umożliwia prawidłowy rozwój intensywnie zmieniającej się gałki ocznej dziecka, umożliwiając prawidłowy rozwój widzenia obuocznego [14].

W przypadku występującej wysokiej wady wzroku i/lub różnowzroczności soczewki kontaktowe zmniejszają efekt różnicy wielkości obrazów siatkówkowych (anizeikonii), jak i anizoforii (heteroforii wywołanej korekcją różnowzroczności), które stają na przeszkodzie uzyskiwania fuzji obrazów siatkówkowych - doprowadzając do powstawania procesów adaptacyjnych zarówno jednoocznych, jak i obuocznych.

Soczewki kontaktowe zapewniają subiektywnie większe pole widzenia, bez ograniczeń, jakie wynikają z dodatnich mocy soczewek okularowych, w przypadku których pojawia się efekty ślepego obszaru pola widzenia przy krawędziach opraw. Dodatkowo, oprawa okularowa redukuje pole widzenia średnio o ok. 20%.

 

Soczewki kontaktowe a akomodacja

Korekcja soczewkami kontaktowymi wymaga wysiłku akomodacyjnego podobnego do wysiłku wykonywanego przez oko miarowe. Konsekwencje kliniczne zastosowania korekcji soczewkami kontaktowymi u osoby w wieku presbiopijnym skutkują subiektywnej poprawie widzenia z bliska, mimo braku dodatku, ze względu na mniejszy wysiłek akomodacyjny.

U osób, u których występuje akomodacyjna refrakcyjna esotropia - zastosowanie soczewek kontaktowych redukuje nie tylko wysiłek akomodacyjny, ale również konwergencyjny [15]. Soczewki okularowe o mocach dodatnich przy patrzeniu do bliży indukują pryzmat bazą do skroni, zatem dalekowidz konwerguje w soczewkach kontaktowych mniej niż w okularach.

Multifokalne soczewki kontaktowe w przypadku zaburzeń związanych z nadmierną akomodacją - takich jak akomodacyjna esotropia z wysokim AC/A - stają się doskonałym rozwiązaniem, umożliwiającym lepsze lub prawidłowe ustawienie oczu nawet z bliskich odległości, gdzie w zwykłej jednoogniskowej korekcji pojawia się nadmierna konwergencja w stosunku do akomodacji. Addycja u takich osób jest niezbędna w każdym kierunku patrzenia - zwłaszcza w przypadku dzieci, których ustawienie oczu w bliży wzrokowej nie jest adekwatne do umiejscowienia dodatków montowanych w przypadku okularów progresywnych, czy dwuogniskowych. Dodatkowo, przy korekcji multifokalnej, kosmetycznie soczewki kontaktowe są łatwiejsze do zaakceptowania - zwłaszcza dla dzieci.

Wymagania konwergencyjne

W wyniku zmian wysiłku akomodacyjnego w soczewkach kontaktowych w porównaniu z korekcją okularową, zmienia się również wielkość wymaganej konwergencji akomodacyjnej. Przyjmując, że soczewki kontaktowe stabilnie poruszając się wraz z oczami są centrowane względem źrenic, w momencie, kiedy oczy konwergują, ewentualne zmiany forii mogą wiązać się z brakiem efektów pryzmatycznych, występujących podczas stosowania korekcji okularowej. Rozważając przypadek osoby nadwzrocznej z wadą +10,00 dptr. na każdym z oczu, u której występuje egzoforia do bliży o wartości 6 pdptr., jeśli okulary są scentrowane do dali, a rozstaw źrenic do bliży jest mniejszy o 4 mm, efekt pryzmatyczny powstały w tej korekcji będzie miał wartość 4 pdptr. bazą do skroni. Stąd podczas noszenia okularów egzoforia pacjenta do bliży zwiększy się do 10 pdptr. Jeśli natomiast w powyższym przypadku rozważymy zaburzenie w kierunku esoforii - wtedy wypadkowo u osoby wartość esoforii zmniejszy się, co subiektywnie może wpłynąć korzystnie na proces widzenia obuocznego. Gdy pacjent zacznie stosować soczewki kontaktowe, efekt pryzmatyczny zniknie - co może odczuwać jako korzyść, lub wadę, w zależności od skutków, jakie spowodowane były zmianami.

Kolejnym negatywnym efektem korekcji okularowej, którego unikamy stosując soczewki kontaktowe, jest działania pryzmatyczne, pojawiające się w wyniku decentracji dodatnich soczewek okularowych względem osi widzenia pacjenta. Decentracja soczewek w przypadku korekcji nadwzroczności w kierunku skroni (efekt pryzmatyczny bazą do skroni) skutkuje u osoby z ortoforią pojawieniem się egzoforii, natomiast w kierunku nosa (efekt pryzmatyczny bazą do nosa) - wywołaniem esoforii. Wyindukowane efekty pryzmatyczne są proporcjonalne do wartości mocy soczewki, oraz do wielkości przesunięcia środków optycznych soczewek względem osi widzenia pacjenta (zgodnie z regułą Prentice'a [16]). W zależności od już występujących u osoby nadwzrocznej zaburzeń, końcowy rezultat działania efektów pryzmatycznych związanych z montażem szkieł okularowych może być pozytywny, jeśli powstały efekt kompensuje obecne zaburzenia, lub negatywny - gdy zaburzenie jest potęgowane. W soczewkach kontaktowych efekt ten nie występuje.

Wywołanie heteroforii związane z okularową korekcją różnowzroczności - anizoforii - w przypadku znaczących różnic w wartościach mocy, może dawać efekty pryzmatyczne niemożliwe do skompensowania przez układ wzrokowy, a co za tym idzie, przy patrzeniu przez inne miejsca soczewek okularowych niż środki optyczne, pacjent może skarżyć się na podwójne widzenie, lub pojawić się może tłumienie międzyoczne. Przykładowo, przy korekcji różnowzroczności oka prawego korekcją okularową +2,00 dptr. i oka lewego +7,00 dptr., przy obuocznym patrzeniu centymetr poniżej środków optycznych, wywoływana jest foria o wartości 5,0 pryzmodioptrii w pionie - wertykalne zdolności wergencyjne są znacznie ograniczone, co skutkować może znaczącym dyskomfortem. Na efekty te dodatkowo nakładać się mogą wartości korekcji cylindrycznej na jednym i drugim oku, które również wpływają na wypadkowy efekt.

 

Rola soczewek kontaktowych w niedowidzeniu

Postępowanie w przypadku pacjentów z nadwzrocznością oraz niedowidzeniem zawsze stawia wiele wyzwań. Rodzaj oraz stopień niedowidzenia i innych współistniejących zaburzeń, a także determinacja pacjenta, czy jego rodziców, grają kluczową rolę w określeniu możliwości poprawy osłabionych funkcji wzrokowych oka niedowidzącego. Niedowidzenie, czyli stan obniżonej ostrości wzroku, nie wywołany bezpośrednio patologią oka ani drogi wzrokowej, niemożliwy do skorygowania pomocami optycznymi, najczęściej związany jest z anizometropią i/lub zezem [17]. Postępowanie w przypadku niedowidzenia obejmuje korekcję wady refrakcji i zastosowanie okluzji oraz terapii wzrokowej. Jak wiadomo, nie zawsze jest to takie proste. Z wielu różnych powodów dzieci często nie tolerują ani korekcji okularowej, ani okluzji lepszego oka. Częstym problemem w początkowych etapach noszenia okularów jest efekt niewyraźnego widzenia, czy zawrotów głowy mimo odpowiedniej korekcji okularowej. Dzieci często nie rozumieją sensu postępowania w przypadku niedowidzenia, co więcej - bez korekcji zazwyczaj nie zgłaszają jakichkolwiek dolegliwości związanych z widzeniem, ze względu na szybką adaptację układu wzrokowego w odpowiedzi na rozwijający się problem. Rozwiązaniem korzystnym zarówno optycznie, jak i wygodnym dla dziecka wydają się być soczewki kontaktowe - zarówno na pierwszych etapach wprowadzenia odpowiedniej korekcji (ze względu na brak efektów pryzmatycznych, czy powiększenia obrazu w przypadku okularów o dodatnich mocach), jak i w całym postępowaniu.

Trzema głównymi nurtami, w których zastosowanie soczewek w przypadku niedowidzenia jest skuteczne są: niedowidzenie związane z różnowzrocznością oraz zezem, jednostronna bezsoczewkowość na skutek zaćmy wrodzonej, oraz terapia związana z okluzją [18].

Okluzja soczewką kontaktową, blokującą wrażenia wzrokowe pochodzące z oka bez ambliopii (przez zastosowanie obturacji lub przekorygowania) jest skuteczną metodą w postępowaniu, głównie w przypadku małych dzieci. Należy podkreślić, że noszenie takiej soczewki jest związane z regularnymi kontrolami przedniego odcinka oka, a także odpowiednią aplikacją soczewki na ustaloną przez specjalistę liczbę godzin. Taki rodzaj okluzji sprawdza się najlepiej w przypadku dzieci lub dorosłych noszących poza tym soczewki kontaktowe.

 

Anizometropia

Anizometropia jest jedną z najczęstszych przyczyn niedowidzenia - gdzie różnica wad refrakcji może wynikać z różnic mocy sferycznej, jak i cylindrycznej [19]. Znaczącym problemem w przypadku różnic wartości mocy korekcji okularowej jest różnica wielkości obrazów siatkówkowych - anizeikonia, związana ze względnym powiększeniem okularowym. W przeciwieństwie do korekcji okularowej, soczewki kontaktowe zmniejszają anizeikonię, minimalizują efekty pryzmatyczne powstające podczas ruchów gałek ocznych, zwiększają peryferyjne pole widzenia, jednocześnie redukując większość zniekształceń obwodowych. Co więcej, kosmetycznie oczy wyglądają w pełni naturalnie. Ostatnie badania naukowe pokazują, że wskazaniem do noszenia soczewek kontaktowych jest anizometropia zarówno refrakcyjna, jak i osiowa [20].

U pacjentów z anizometropią standardowe miękkie soczewki kontaktowe, po prawidłowym dopasowaniu i ocenie przedniego odcinka oka, mogą być bezpiecznie stosowane. Używać należy materiałów zapewniających jak najlepsze dotlenienie rogówki - uwzględniając styl życia pacjenta, w szczególności dzieci, które w ciągu dnia odbywają drzemki. W przypadku bardzo wysokiego astygmatyzmu, bardzo wysokich mocy sferycznych, lub konieczności zastosowania nietypowych parametrów - tj. stromej krzywizny bazowej, czy małej średnicy - soczewki projektowane na indywidualne potrzeby są doskonałym rozwiązaniem.

Sprawa staje się bardziej skomplikowana w przypadku jednoocznej bezsoczewkowości, gdzie warunkiem koniecznym do rozwoju i utrzymania widzenia obuocznego jest minimalizowanie anizeikonii. Efekt ten możemy uzyskiwać poprzez zastosowanie korekcji łączonej - soczewkami kontaktowymi oraz okularami, wpływając na wielkość obrazu na siatkówce, jednocześnie w pełni korygując oko afakijne.

Korekcja pryzmatyczna

Pacjenci nadwzroczni, u których występują zaburzenia widzenia obuocznego, oprócz korekcji wady wzroku potrzebować mogą również korekcji pryzmatycznej. Możliwości korekcji pryzmatycznych w przypadku soczewek kontaktowych są ograniczone, sprowadzając się do zastosowania pryzmatu bazą do dołu w przypadku sztywnych soczewek gazoprzepuszczalnych, lub niewielkich pryzmatów horyzontalnych dla miękkich torycznych soczewek kontaktowych. W przypadku dużych wad wzroku, oraz konieczności korekcji pryzmatycznej, korzystne jest zastosowanie soczewek kontaktowych oraz okularów pryzmatycznych.

 

Soczewki kontaktowe w terapii widzenia

W postępowaniu terapeutycznym w przypadku forii, zezów, niedowidzenia czy tłumienia, współwystępujących z nadwzrocznością, soczewki kontaktowe stanowią doskonałe rozwiązanie - zarówno ze względów optycznych, jak i budowania, czy przywracania prawidłowego widzenia obuocznego [21].

W terapii pasywnej zapewniają właściwą korekcję optyczną, mogą służyć jako obturatory w terapii niedowidzenia. Co więcej, okluzja soczewką kontaktową może służyć w celu likwidacji podwójnego widzenia, niemożliwego do zniwelowania innymi pomocami optycznymi. Soczewki kontaktowe zapewniają także efekty kosmetyczne, np. przy różnych kolorach tęczówek. W aktywnej terapii widzenia zastosowanie soczewek kontaktowych pozwala bez żadnych ograniczeń budować funkcje zarówno jednooczne - takie jak właściwa fiksacja, prawidłowe zdolności akomodacyjne, czy koordynacja oko-ręka, jak i dwuoczne oraz obuoczne - kończąc na ćwiczeniach zdolności fuzyjnych, zakresów wergencji czy stereopsji.

Podsumowanie

Korzyści pojawiające się w wyniku noszenia soczewek kontaktowych obejmują wiele poziomów - zarówno dotyczących optyki widzenia, jak i komfortu noszenia korekcji. Do zalet należą:

  • poprawa ostrości widzenia, nawet w przypadku nadwzroczności, której towarzyszy astygmatyzm,

  • mniejszy wysiłek akomodacyjny oraz wergencyjny - zbliżony do wysiłku oczu bez wady wzroku,

  • prawidłowa wielkość obrazów siatkówkowych obu oczu,

  • lepsze widzenie obwodowe, większe pole widzenia,

  • redukcja zniekształceń obwodowych,

  • brak efektów pryzmatycznych w drugo- i trzeciorzędowych kierunkach patrzenia,

  • brak ślepego obszaru w polu widzenia - które występuje w okularach,

  • stała korekcja wady wzroku - mniejsze prawdopodobieństwo ściągnięcia soczewek kontaktowych przez dzieci,

  • mniejsza ekspozycja tkanek oka na promieniowanie ultrafioletowe w przypadku stosowania soczewek z filtrami UV,

  • swoboda wykonywania wszystkich aktywności sportowych.

 

Często zdarza się, że problemy związane z wi­dzeniem nie ograniczają się wyłącznie do nie­ostrego obrazu na siatkówce, warunkowanego istnieniem wady wzroku. Przy znaczących różnicach wielkości obrazów na siatkówkach mogą pojawić się problemy z fuzją, w efekcie których występować może podwójne widzenie, czy tłumienie międzyoczne.  Trudności z odbiorem i wykorzystaniem informacji wzrokowych w efekcie nieskorygowanej nadwzroczności mogą być związane z różnego rodzaju anomaliami widze­nia obuocznego, takimi jak: zaburzona koordy­nacja wzrokowo-motoryczna, foria, tropia, brak widzenia przestrzennego, niedowidzenie, zaburzenia akomodacji, czy ruchów oczu. Soczewki kontaktowe w tym przypadku są bardzo korzystną alternatywą, zapewniającą prawidłowy obraz na siatkówce każdego z oczu, jednocześnie stwarzając naturalne warunki współpracy między oczami, ze wzglądu na bardzo dobrą optykę, jak i brak ograniczeń pola widzenia.

BIBLIOGRAFIA:

[1] Sorsby A, Benjamin B, Sheridan M, Leary GA. Refraction and its components during growth of the eye from the age of three. Medical Research Council Special Report Series no. 301. London: Her Majesty's Stationery Office, 1961.

 

[2] Sorsby A. The functional anomalies. Section I. Refraction and accommodation. Modern ophthalmology. Philadelphia: JB Lippincott, 1972:9-29.

 

[3] Augsburger AR. Hyperopia. In: Amos JF, ed. Diagnosis and management in vision care. Boston: Butterworths, 1987:101-19.

 

[4] Rosner J. Hyperopia. In: Grosvenor T, Flom M, eds. Refractive anomalies. Research and clinical applications. Boston: Butterworth-Heinemann, 1991:121-30.

 

[5] Donders FC. On the anomalies of accommodation and refraction of the eye. London: New Syndenham Society, 1864:80-6.

 

[6] Goldschmidt E. Refraction in the newborn. Acta Ophthalmol 1969; 47:570-8.

 

[7] Banks MS. Infant refraction and accommodation. Int Ophthalmol Clin 1980; 20:205-32.

 

[8] Atkinson J. Infant vision screening: prediction and prevention of strabismus and amblyopia from refractive screening in the Cambridge Photorefraction Program. In: Simons K, ed. Early visual development normal and abnormal. New York: Oxford University Press, 1993:335-48.

 

[9] Ingram R, Arnold P, Dally S, Lucas J. Emmetropisation, squint, and reduced visual acuity after treatment. Br J Ophthalmol 1991; 75:414-6.

 

[10] Atkinson J, Anker S, Bobier W, et al. Normal emmetropization in infants with spectacle correction for hyperopia. Invest Ophthalmol Vis Sci 2000; 84:181-8.

 

[11] Atkinson J, Braddick O, Nardini M, Anker S. Infant hyperopia: detection, distribution, changes and correlates-outcomes from the Cambridge infant screening programs. Optom Vis Sci 2007; 84:84-96.

 

[12] Wang MXiao W. Congenital Cataract: Progress in Surgical Treatment and Postoperative Recovery of Visual Function. Eye Sci. 2015 Mar;30(1):38-47.

[13] Roberts C J, Adams G. Contact lenses in the management of high anisometropic amblyopia. Eye 2002; 16:577–579.

 

[14] Moore BD. Contact lens problems and management in infants, toddlers, and preschool children. Probl Optom 1990; 2:365-93.

 

[15] Hirsch MJ, Weymouth FW. Prevalence of refractive anomalies. In: Grosvenor T, Flom M, eds. Refractive anomalies. Research and clinical applications. Boston: Butterworth-Heinemann, 1991:15-38.

[16] Gómez-Pedrero JAAlonso JCanabal HBernabeu E. A generalization of Prentice's law for lenses with arbitrary refracting surfaces. Ophthalmic Physiol Opt. 1998 Nov;18(6):514-20.

 

[17] Moore BD. Contact lens therapy for amblyopia. Probl Optom 1991; 3:355-68.

 

[18] Saxena RC, Saxena S, Nath R. Hyperopia in branch vein occlusion. Ann Ophthalmol 1995; 27:15-8.

 

[19] Ingram RM, Walker C, Wilson JM, et al. Prediction of amblyopia and squint by means of refraction at age 1 year. Br J Ophthalmol 1986; 70:12-5.

 

[20] Kwong S, Rouse M. Binocular vision and refractive improvements with contact lenses. Peri-Operative Management of Ophthalmic Surgery. 2005.

 

[21] Amos JF. Refractive amblyopia: a preventable vision condition. J Am Optom Assoc 1979; 50:1153-9.

bottom of page